Keo Nước Hoa

Keo nước hoa, công dụng cây keo

Cây keo chủ yếu trồng để lấy gỗ sản xuất giấy và dùng để trồng nấm

Keo Nước Hoa  Còn gọi là keo ta, mâm côi, mak ku kong, kum tai, sambor meas, cassie dulevant.

Tên khoa học Acacia farnesiana Willd.

Thuộc họ trinh nữ Mimosaceae.

Mô tả: cây nhỏ cao  từ 2-6m, trên thân có khi có gai. Lá thưa, kép hai ngả có lá kép thành gai, cuống chung dài 4-6cm, có hạch nổi ở cách đầu cuống 5mm. Cuống phụ 6 đôi mang 14 đôi lá chét hình thuôn dài 4-7mm, rộng 1.5-2mm. Cụm  hoa hình đầu màu vàng tươi, có tổng bao, mùi thơm ngát, quả màu nâu họp thành 2-10 trên cùng một cuống hình trụ, thẳng hay cong, nhẵn, khi chín màu nâu đen nhạt, dài 5-7mm, dày 10-13mm trong chứa 10 hạt hay hơn rất cứng, hình bầu dục, dẹt màu nâu xung quanh có cơm màu trắng nhạt. Mùa hoa tháng 3-4, mùa quả tháng 6.

Ngay quanh Hà Nội cũng có trồng một số cây nhưng ít phát triển.

Công dụng: Vỏ thân ca tanin chát và có tính chất săn được dùng sắc lấy nước rửa thụt để chữa khí hư, bạch đới. Lá giã nát hoặc sắc lấy nước rửa vết thương vết loét, bã đắp lên vết thương, vết loét.

Chủ yếu người ta trồng cây Keo Nước Hoa để cất tinh dầu dùng trong kỹ nghệ nước hoa và chất thơm, vỏ cây làm nguyên liệu chế tanin thuộc da mềm

Phân bố, thu hái và chế biến

Vốn nguồn gốc ở đảo Haiìti ở phía đông Cuba, hiện nay được trổng ở nhiều nước nhiệt đới làm cây bóng mát, làm cảnh làm nguồn tanin thuộc da và lấy hoa chế chất thơm dùng trong nước hoa. Có nơi khai thác cả chất keo có tính chất gần như gôm arabic.

Ngay quanh Hà Nội cũng có trồng một số cây nhưng ít phát triển.Trong vỏ cây keo ta có chứa tanin loại catechic được dùng để thuộc da mềm. Hàm lượng tanin khá cao từ 30 đến 40%.

Trong hoa có tinh dầu mùi hoa tím và hoa cam. Thành phần chủ yêu của tinh dầu là famesola và metyl salixylat.

Trong những điểu kiện nhất định cây còn tiết ra chất gôm có tính chất giống và có thể dùng thay thế cho gôm arabic.

Công dụng cây keo nước hoa và liều dùng

Vỏ thân có tanin chát và có tính chất săn được dùng sắc lấy nước rửa thụt để chữa, khí hư, bạch đới.

Lá giã nát hoặc sắc lấy nước rửa vết thương vết loét, bã đắp lên vết thương, vết loét.

Nhưng chủ yếu người ta trồng cây keo nước hoa để lấy hoa cất tinh dầu dùng trong kỹ nghệ nước hoa và chất thơm; vỏ cầy làm nguyên liệu chế tanin thuộc loại da mềm. Tanin loại này được sử dụng đầu tiên ở châu úc (mỗi năm châu úc xuất tới 25 tấn vỏ cây keo nhung vì chi dựa vào nguồn thiên nhiên nên giám dần, hiện nay Nam Phi lại trổng và khai thác tanin với diện tích 330.000 ha, hằng năm xuất từ 9.400 tấn đến 14.500 tấn vỏ. Ngoài ra Ân Độ, Đông Phi, Mađagatca v.v... cũng trổng cây này để khai thác tan in.