Thạch Tùng Răng Cưa

CÂY THẠCH TÙNG RĂNG CƯA  HUPERZIA SERRATA MỘT LOÀI DƯỢC LIỆU QÚY HIẾM CỦA  VIỆT NAM

Việt Nam là một trong các đất nước giầu tiềm năng nhất về cây thuốc .Đặc biệt những loài cây được sử dụng chữa các bệnh hiểm nghèo. Trong chương trình nghiên cứu bảo tồn và phát triển nguồn gien qúy hiếm về cây thuốc Cây Thạch tùng răng cưa hiện nay được biết nhiều ở Trung Quốc dưới tên là Qian Ceng Ta trong các bài thuốc dùng để chữa các bệnh bầm máu, rách cơ, sốt và tinh thần phân lập. Hoạt chất chính của cây này là một alcaloide có tên Huperzine. Chất này được các nhà khoa học Trung Quốc cô lập lần đầu tiên vào năm 1948, và các thí nghiệm lâm sàng cũng như các ứng dụng điều trị đều đã được tiến hành ở quốc gia này. Nhưng ở các nước Phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ nó lại được sử dụng rộng rãi như là thức ăn bổ trợ, và được bán rộng rãi trên thị trường. Sau khi các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc được công bố, thì các nhà khoa học Phương Tây đã kết luận rằng chất này có tác dụng trong việc chữa trị các bệnh về trí nhớ, đặc biệt đối với bệnh Alzeimer của người già. Alcaloide này có khả năng xuyên qua hàng rào mạch máu não và tác động trực tiếp lên não bộ với liều lượng rất thấp tính bằng microgram.Trên thực tế, alcaloide này ức chế việc sản sinh ra acétylcholinestérase, một enzym tạo ra sự suy thoái của acétylcholine. Khi mà enzym này bị thiếu hụt, hoặc chỉ có với hàm lượng rất thấp thì hàm lượng acétylcholine trong não tăng lên, giúp cho trí nhớ và các chức năng nhận thức được cải thiện. Nguồn cung cấp chất này tốt nhất là từ cây Thạch tùng răng cưa ( khoảng 0,1%)

Cây thạch tùng răng cưa dân dã gọi là cây thông đất

Đối với nước Việt Nam chúng ta, hiện nay tỷ lệ người lớn tuổi ngày càng gia tăng, và các bệnh rối loạn về trí nhớ cũng phát triển, dẫn đến nhu cầu về chữa bệnh cũng tăng lên. Tỷ lệ người già của các nước phát triển cũng chiếm tỷ lệ đáng kể và vấn đề được đặt ra là phải có những biện pháp giúp đỡ họ có cuộc sống hài hòa. Năm 2007, nước Pháp coi đây là vấn đề phải quan tâm hàng đầu của quốc gia.

Cây Thạch tùng răng cưa Huperzia serrata Thông đất- Lycopodiaceae là một loài thân cỏ mọc ở đất, cao từ 10-40 cm, thân đơn hay lưỡng phân 1-2 lần, hình trụ. Lá hình bầu dục, đầu nhọn, dài 1,5 cm, rộng 0,3 cm, phiến lá tương đối mỏng, nổi rõ gân giữa, mép lá có răng cưa. Túi bào tử ở nách lá hình thận màu vàng tươi.

Ở Việt Nam cây thạch tùng chỉ mọc ở núi cao trên 1000 m. Hiện nay chỉ mới phát hiện được ở Sapa (Lào Cai) và Đàlạt (Lâm Đồng).Chúng thường mọc dưới tán rừng quanh năm ẩm ướt, nhiều mùn.

Đây là một loài dược liệu qúy, nhưng chưa được quan tâm nghiên cứu và khai thác ứng dụng trong điều trị. Vì vậy cần thiết phải đặt ra vấn đề bảo tồn nguồn gien qúy hiếm này, song song với việc tổ chức gây trồng và từng bước nghiên cứu, sản xuất và biến nó thành hàng hóa cung cấp cho thị trường trong và ngoài nước. Việc nghiên cứu cần phải tiến hành các bước như:

Khảo sát, điều tra, thu thập mẫu để xác định chính xác tên khoa học của loài và các đơn vị dưới loài. Điều tra khu phân bố để xác định trữ lượng ( đặc biệt những vùng đang bị tác động nhiều của con người ).

Nghiên cứu đặc tính sinh vật học cơ bản của loài cây. Chú trọng các nhân tố sinh thái ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây trong các ô tiêu chuẩn định vị. Nghiên cứu việc nhân giống In situ tại Khu trung tâm phân bố. Từ đó mở rộng việc nhân giống Ex situ trong các vùng có điều kiện sinh thái tương tự.

Chuyển giống về gây trồng tại Vườn cây thuốc trong các nhà có lưới che và điều kiện ánh sáng và ẩm ướt tương tự như trong tự nhiên. Phân tích thành phần và tính chất lý hóa của cả cây. Sản xuất và bào chế các loại thuốc dưới các dạng khác nhau.

Tính vị, tác dụng: Vị đắng và hơi ngọt, tính bình; có tác dụng hoạt huyết tán ứ, thoái nhiệt, chỉ huyết, tiêu thũng giải độc, gây mê, giảm đau. 

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Thường dùng trị 1. Ðòn ngã tổn thương, các vết thâm tím và sưng đau; 2. Nôn ra máu, đái ra máu, trĩ chảy máu. Liều dùng 3-10g, dạng thuốc sắc. Không dùng cho phụ nữ có thai. Dùng ngoài trị đinh nhọt và viêm mủ da, rắn cắn, bỏng và vết cháy. Giã cây tươi đắp ngoài.

Ở Vân Nam (Trung Quốc) cây còn dùng trị viêm phổi, phế ung, lao thương thổ huyết, thũng độc.

Đơn thuốc: Thạch Tùng Răng Cưa

1. Ðòn ngã tổn thương: Thạch tùng răng cưa 3-6g, sắc uống. Ðồng thời giã cây tươi đắp ngoài.

2. Ðinh nhọt và viêm mủ da: Thạch tùng răng. Bán liên liên, Tử hoa địa đinh, Vẩy rồng, đều dùng tươi, với lượng bằng nhau, giã ra, thêm giấm rồi đắp vào phần bị đau.

Huperzin A là một alkaloid của cây thạch tùng răng, chứa nguyên tố N ở cả vòng 6 cạnh và mạch nhánh, có tác dụng làm tăng khả năng học tập, tăng khả năng ghi nhớ, chữa bệnh lú lẫn ở người già. Chất acethylcholin với chức năng dẫn truyền thông tin trong các tế bào não, giúp cho não hoạt động, một khi chất này bị men acethylcholinesterase phân hủy, gây giảm nồng độ trong tế bào thần kinh, dẫn đến các rối loạn chức năng não bộ, xuất hiện bệnh lú lẫn ở người cao tuổi. Theo tài liệu ghi trong cuốn The Natural Pharmacy của Mỹ: trong 2 nghiên cứu lâm sàng với 2 mức liều 200mcg/2 lần/ngày/8 tuần trên bệnh nhân Alzheimer và 100mcg/2 lần/ngày/6 tuần trên bệnh nhân suy giảm nhận thức ở người cao tuổi (giai đoạn đầu của bệnh Alzheimer), Huperzin A có tác dụng tương đương piracetam, ở Mỹ, người ta còn nghiên cứu trên học sinh trung học, với liều 100mcg/2 lần/ngày/4 tuần, thấy có tác dụng tốt về khả năng nhớ và thành tích học tập. Ở Trung Quốc, từ Huperzin A đã bán tổng hợp thành ZT-1 và dẫn xuất này đang được thử lâm sàng giai đoan 3 trên bệnh nhân Alzheimer ở châu Âu. Năm 2004, một nhóm nghiên cứu của Hàn Quốc, mang sang một sản phẩm đặt tên là HP-100, kèm với đề nghị được phối hợp nghiên cứu lâm sàng ở Việt Nam, nhưng việc đó đã không thành, do Bộ Y tế không cho phép thử thuốc nước ngoài trên bệnh nhân Việt Nam, nhưng 2 hộp thuốc HP-100 tôi vẫn giữ lại làm mẫu, sau đó khoảng 1 năm, chú tôi lúc đó đã ngoài 80 tuổi, lại trở thành người thử nghiệm tình cờ. Tôi còn nhớ: chú tôi đi ra ngoài mà không nhớ cổng vào nhà tôi và khi về đến nhà lại không nhận ra cổng nhà mình. Một tháng sau, tôi mang về cho chú tôi 2 hộp HP-100 và 3 tháng sau chú tôi đã khỏi bệnh. Bắt đầu từ đó tôi tìm hiểu về cây thạch tùng răng. Thạch tùng răng có tên khoa học 1 kHuperzia serrata (Thunb.) Trevis, tên đổng nghĩa là Lycopodium serratum Thunb, là loài cỏ ở đất, thuộc ngành khuyết thực vật, họ Thạch tùng Lycopodiaceae, thân đứng cao 8 - 20cm, lá thon hẹp 2 - 3 X 0,4cm, tương đối mỏng, gân giữa rõ, mép lá có răng không đều, bao tử nang ở nách lá không khác lá thường, hình thận, màu vàng tươi. Phân bố hẹp, ở độ cao trên 1.000m, chỉ mới thấy ở Sapa và Đà Lạt. Trước kia chỉ phát hiện thấy, dưới loài var. longipetiolatum mới có hoạt chất Huperzin A. Chi Huperzia ở I nưức ta có 9 loài như: Thạch tùng ô vuông, thạch tùng lá dùi, thông đất Trung Quốc, thông đất Ford, thông đất Hamilton, thông đất râu, thông đất bèo, râu rồng và thạch tùng răng (con gọi là thông đất răng). Trong các loài trên, loài râu rồng [Huperzia squarrosa (Forst.) Trevis] cung là loài quyết thực vật sống phụ sinh, nhưng thân mập, hình trụ, mọc đứng ở phần gốc, sau buông thõng, dài tới 50 - 60cm, phân làm 2 nhánh, lá dài hẹp, không cuống, mọc thành hình xoắn ốc tỏa đều. Loài này phân bố rộng hơn, nhưng cũng chỉ thấy rải rác ở Hà Giang, Lai Châu, Lào Cai, Hòa Bình, Thừa Thiên – Huế, Khánh Hòa và Lâm Đồng. Râu rồng ưa ẩm, ưa bóng, ở nơi mát của vùng núi, thường bám trên vách đá hoặc thân, cành những cây gỗ lớn trong rừng kín còn nguyên sinh, sinh sản băng bào tử trong môi trường có nước mưa, cũng có khả năng mọc chồi sau khi bị cắt hoặc gãy. Hiện nay dang bị xếp vào nhóm cây đang bị đe dọa tuyệt chủng, do bị thu thập về trồng làm cảnh. Hiện nay, một số nhóm nghiên cứư trong nước đang nghiên cứu chiết xuất Huperzin A từ cây râu rồng.

lưu ý khi sử dụng dùng với liều 5g khoảng 1 đến 2 cây uống nhiều bị nôn ói

Hiệu quả của Cây Thạch Tùng Răng Cưa đối với bệnh suy giảm trí nhớ và bệnh Alzheimer

Hiện nay có rất nhiều tài liệu khoa học đã chứng minh được công dụng của vị thảo dược quý thạch tùng răng cưa trong việc hỗ trợ và điều trị bệnh suy giảm trí nhớ ở người già. Để hiểu rõ hơn về bệnh alzeimer và vị thảo dược quý này mời bạn hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây

1. Bệnh Alzheimer là gì?

Bệnh Alzheimer là một bệnh thoái hóa não nguyên phát, căn nguyên chưa rõ ràng, biểu hiện lâm sàng bằng trạng thái mất trí tiến triển, không phục hồi thường khởi phát ở tuổi 65.

2. Triệu chứng bệnh Alzheimer:

• Giảm và mất trí nhớ đây là triệu chứng xuất hiện đầu tiên, rất sớm và là biểu hiện quan trọng nhất góp phần chuẩn đoán bệnh. Tình trạng giảm và mất trí nhớ ngày càng nặng và có xu hướng không phục hồi. Bệnh nhân thường không nhớ nổi những việc vừa mới xẩy ra, thậm chí có thể quên tên của người thân, nhầm lẫn các vị trí đồ vật trong nhà, quên đường về…
• Rối loạn ngôn ngữ biểu hiện qua việc người bệnh không tìm được hoặc khó tìm từ để biểu đạt ý muốn nói, nói không trôi chảy hay bị lặp từ.
• Rối loạn chức năng nhận thức, người bệnh mát hoặc giảm khả năng định hướng không gian, thời gian, mất khả năng tính toán đơn giản…
• Người bệnh không thực hiện được các công việc là thói quen hàng ngày như nấu cơm, tắm giặt, thay đồ
• Trầm cảm, loạn thần…

3. Các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng bị bệnh Alzheimer.

• Một trong những yếu tố nguy cơ quan trọng nhất là tuổi, ở người ngoài 65 tuổi tần suất mắc bệnh tăng gần gấp đôi mỗi 5 năm.
• Yếu tố di truyền: một số thống kê cho thấy, 40% số bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer có tiền sử trong gia đình có người bị bệnh .
• Sự xuất hiện của các gốc tự do: về mặt y học các tế bào thần kinh bị chết hoặc bị rối loạn chức năng làm suy giảm trí nhớ, khả năng tư duy của người bệnh. Các gốc tự do ( các chất oxy hóa) được xem là tác nhân quan trọng của quá trình sinh bệnh Alzheimer, các chất này phá hủy tế bào thần kinh và làm tổn thương nhu mô não thúc đẩy hình thành các mảng lão hóa được gọi là Beta- amyloide. Đây là các protein bất thường lắng đọng trong não người mắc bệnh Alzheimer.

4. Chăm sóc và điều trị:

• Những người bị bệnh Alzheimer dần dần sẽ làm cho người bệnh mất khả năng tự phục vụ và chăm sóc bản thân, vì thế họ phải được theo dõi chặt chẽ, chăm sóc và hỗ trợ kịp thời.
• Ở người bị bệnh Alzheimer họ không có khả năng tự ăn uống do đó thực phẩm cần phải được cắt thành tùng miếng nhỏ hoặc nghiền. Người bệnh sẽ gặp khó khăn khi nuốt nên phải sử dụng các ống dẫn thức ăn. Bên cạnh đó người nhà cần tạo môi trường sống tốt, không nên thay đổi chỗ ở cho người bệnh, tạo điều kiện để họ được tham gia các câu lạc bộ ngoài trời.
• Các thuốc sử dụng trong điều trị bệnh Alzheimer chỉ có tác dụng làm chậm quá trình tiến triển của bệnh, các thuốc thuộc nhóm ức chế enzyme acetylcholinesterase có khả năng dung nạp tốt nhưng vẫn xuất hiện một vài tác dụng phụ như nôn, buồn nôn, loạn nhịp tim…
• Chúng ta có thể phòng ngừa và hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh Alzheimer bằng cách ăn uống khoa học, tham gia các hoạt động xã hội, đọc sách, đánh cờ…và luyện tâp thể thao đều đặn.

5. Hiệu quả của cây Thạch Tùng Răng Cưa đối với tình trạng suy giảm trí nhớ

Thạch Tùng Răng Cưa có tên khoa học là Huperzia serata là một thảo được quý hiếm tại việt nam được tìm thấy ở Sapa và Đà lạt.

Rất nhiều các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng Thạch Tùng Răng Cưa có tác dụng tốt cho não bộ đặc biệt là tình trạng suy giảm trí nhớ ở người bị bệnh Alzheimer. Hoạt chất Huperzine được phân lập từ alkaloid của cây Thạch Tùng Răng Cưa hoạt động theo cơ chế ức chế sản sinh acetylcholinesterase- là một enzyme phá hủy chất trung gian dẫn truyền thần kinh Acetylcholin ( Acetylcholin là chất dẫn truyền thần kinh phụ trách cho trí nhớ và nhận thức). khi enzyme này bị ức chế nồng độ chất trung gian dẫn truyền thần kinh Acetylcholin trong não tăng lên giúp trí nhớ tốt và chức năng nhận thức được cải thiện.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra răng hoạt chất Hupezine trong cây Thạch Tùng răng Cưa không chỉ hỗ trợ não bộ của người Alzheimer, người già có biểu hiện suy giảm trí nhớ mà còn hiệu quả trong việc cải thiện trí nhớ ở người lớn khỏe mạnh. Hiện nay một số công ty đã phối hợp vị thảo dược quý này với một số hoạt chất khác như ginkgo biloba, DHA, vitamin nhóm B… để khắc phục tình trạng suy giảm trí nhớ, làm việc kém tập trung…

Bên trái là cây thống dùi bên phải là thạch tùng răng cưa

Địa chỉ bán cây thạch tùng răng cưa

Cây thạch tùng răng cưa được thu hoạch sau đó phơi khô đóng gói 1 túi 200g - 1kg/ gói sản phẩm này có thể dùng kết hợp với lá dâu và cây thành ngạnh với liệu lượng rất nhỏ 1g cây thạch tùng răng cưa và 10g lá cây dâu tằm và 10 thành ngạnh sắc nước uống

Lưu ý không nên dùng cây thạch tùng răng cưa quá 2g dùng qua sẽ gây nôn ói